Dijital Dünyada Aşk Başkadır
Dijital dünyada aşk gerçekten başkalaştı mı? Eros’un okları eskisi gibi ilk görüşte harekete geçmiyor bu sefer internet hızında oklarını savuruyor. 14 Şubat Sevgililer Günü yaklaşırken, Okcupid, Tinder gibi bir çok uygulama, sosyal medya aşkı arayanlar için adeta kurtarıcı.
Günümüzde hızla yalnızlaşan insanlar bir de pandemi yüzünden, tek başlarına kalınca, dijital aşk popülerliğini bir kat daha artırdı.
Sizce sanal ortamda yaşanan aşklarda sevgi, sevgili ya da yaşananlar gerçek olabilir mi? Teknolojinin nimetleri olan dijital aşk uygulamaları, üyelerine sorular soruyor, yapay zeka aracılığıyla aldıkları cevaplara göre insanları birbirine eşleştiriyor. Burada bir parantez açalım, bu uygulamalar sırf duygusal nedenlerle !!! dijital dünyada aşk konusuna bu kadar ilgi göstermiyor, tabii ki işin perde arkası veri toplamak ! Yapay zekanın (yoksa Sanal Eros mu desek?) marifetiyle bir araya gelenler, internet üzerinden tanışma, konuşma, beğenme ve buluşma ile sonuçlanan doğal sürece giriyorlar. Bunun adı da dijitalde aşk oluyor !
14 Şubat Sevgililer Günü
Aşk tüm zamanların en geçer akçesi desek yalan söylemiş olmayız ne dersiniz? Son yıllarda tüketim çılgınlığının zirve yaptığı 14 Şubat Sevgililer Günü, aslında Romali rahip Valentine’nın tüm yasaklara rağmen sevenlerin nikahını inatla kıyması ve bunun sonucunda yakılarak idam edilmesi. Ölümünden sonra Sevenlerin Azizi olarak anılan Valentine’nın bir gün dijitalde isminin azizler arasında başköşede olacağı acaba hiç aklına gelmiş midir? O zaman buyurun biraz rakamlara göz atalım.
Sevgililer Gününde Online Alışveriş
14 Şubat Sevgililer Günü hediye alışkanlıklarını araştıran Sevgi Endeksi, Türk çiftlerin yüzde 83’ünün bu yıl hediyelerini online alışveriş kanallarından tedarik ettiğini gösteriyor. 2011’den beri, 10 yıllık süreçte, bu dönemde yapılan alışveriş hacminin neredeyse yüzde 100 arttığı ifade ediliyor. Ülkenin yüzde 76’sı bu özel güne daha fazla önem vermeye başladıklarını belirtiyor. Her an maruz kaldığımız reklamlar, tv programları vs sayesinde önem vermemek zaten mümkün değil. Özellikle erkekler bu konuda çok daha hassas olmaya başladılar. Online alışverişte, 14 Şubat Sevgililer Günü için çiçek ve mücevher başı çekiyor. Firmaların ödeme kolaylıkları, banka kampanyaları, hızlı teslimat gibi alışverişi teşvik eden her türlü dijital olanak Sevgililer Günü için tüm hızıyla tüketiciye sunuluyor.
Sadece alışveriş değil, işin bir de kutlama bölümü var. Ne demişler, aşkın yolu mideden geçer. Dijital dünyada aşk için lezzetli yemekler, özel sofralar bir tık uzakta. Pandemi nedeniyle hizmet veremeyen restaurantlar bu özel günlerde adeta nefes alıyorlar. Özellikle genç neslin tercihi yemek siparişi, bu yıl, dijital aşk kutlamalarında ilk sırada yer alacak. Gelelim yüzyıllardır cevabı bulunamayan o soruya !!!!
Aşk Nedir?
St. Valentine’nın uğrunda diri diri yanmayı göze aldığı aşk nedir? Uzmanlara göre bildiğimiz akıl tutulması. İnsan mantığını stop ettiren aşk, görsel bir etki ile başlıyor, ardından kalp çarpıntısı geliyor ve 1,5 saniye gibi kısacık sürede aşık oluyoruz. Tüm bunların nedeni Feromon. Kokusuz koku denilen Feromon, beyni uyarıyor. Gelen veriler kişisel yapımıza, ruh halimize uygunsa oldu bu iş. Yani iki kişi arasında kimya tutuyorsa aşk filizleniyor. Aşkın başlangıcı, sürmesi, bitişi hepsi beyinde gerçekleşiyor. İstediği kadar beyinde gerçekleşsin, aşk deyince aklımıza ilk anda bir kalp bir de Yunan Tanrısı sevimli Eros geliyor. Mitolojide güçlerini haylazlık yaparak, eğlenmek için attığı oklarla olmayacak insanları birbirine aşık eden bu haylaz Tanrı, dijital dünyada aşk konseptinin sevimli maskotu.
Teknoloji ve Dijital Dünyada Aşk
Teknoloji, belki aşkı değil ama flört etme biçimimizi değiştirdi. Mesajlaşmalar, emojiler, e-postalar, beğeniler, paylaşımlar bir zamanların gül kokulu mektuplarının, masum buluşmalarının yerini aldı.
Artık flört etmenin yeni kuralları var ama beyinde ideal partneri bulduran sistem, insanın varoluşundan beri aynı. Tinder’da parmağımızı sağa ya da sola kaydırmanın da bu sistem üzerinde hiçbir etkisi yok.
Peki dijital dünyada her zevkinizin eşleştiği insan, gerçek aşkınız olabilir mi? Tüm eşleşmeler mükemmel, eskilerin deyimiyle boyu boyuna huyu huyuna denk ! Gel gelelim, yapay zekanın marifeti, buluşma noktasında sona eriyor. Bu andan itibaren, insan beyni denilen o karmaşık yapı, duygusal zeka vb tümü devreye olanca hızıyla giriyor. Arama, bulma, eşleşme hatta uzaktan sohbet imkanıyla insanlara umut olan dijital aşk, insanın duyguları devreye girince yerini, fiziksel aşka bırakıyor. Çünkü en mükemmel bilgisayar olan insan beyni, hormonlar ve duygularla çalışıyor. Emojiler duyguları, gerçek bir söz, bakış, dokunuş gibi ifade edebilir mi? Tüm bu sorularla birlikte düşününce, dijitalde aşk mümkün mü? Gelin her yönüyle bu sorunun cevaplarına bir göz atalım.
Sanal Aşk Mümkün mü?
Kimilerinin son derece aykırı ve boş bulduğu “dijitalde aşk” kavramı yeni nesli avuçlarına almış görünüyor. Hızla bireyselleşen yeni nesil, “eskilerin’ değer verdiği kavramlara yabancı olduğundan, dijitalde aşk uygulamalarını yadırgamıyor, aksine, hız odaklı olduğu için tercih ediyor.
Telefonun şarjı bittiğinde ya da elektrikler kesildiğinde ara verilen bir iletişim gerçek aşk olabilir mi? Bu sorunun cevabı şimdilik net değil. Çünkü, sanılanın aksine, dijital dünyada başlayıp evlilikle noktalanan mutlu hikayeler de yok değil. Ancak her gün medyada yer alan haberlerdeki binbir dolandırıcılık hikayeleri, bu uygulamaların dikkatle kullanılması gerektiğini gösteriyor.
Dijital dünyada aşk olur da ihanet olmaz mı??? Sahte profiller, sahte resimler filtreli fotoğraflar. İlk görüşte aşık olunan fotoğraftaki kişi ile buluşmalar, hayal kırıklığı ile sonlanabiliyor ve aşk daha yeşermeden çürüyüp gidiyor. Kimi zaman da gerçekler öğrenildiğinde ya da işler yolunda gitmediğinde yaşanan ya da yaşatılan dijital şiddet de sanal aşk taraftarlarının dikkat etmesi gereken bir konu.
Aynı Anda İki Kişiye Aşık Olmak
Aynı anda birden fazla aşk yaşayan çapkınların klişesi; “hepsini çok seviyorum Uzmanlar, beynin geriye doğru ve sürekli kayıt yaptığını söylüyor. “Beyin gerçek aşkı kaydettiği zaman, onu silmeden yenisini kaydedemezsiniz .Ancak eski kaydı iyice silerseniz, yeni bir aşka kapılarınız açılır.” Bu durumda aynı anda iki kişiye aşık olmak, bilimsel açıdan koca bir yalan haline geliyor. Böylelikle, çapkınların dayanağı ortadan kalkıyor. Ama gelgelelim, dijital dünya, bu çapkınlar için harika bir seçenek.
Aşkın Zamanı ve Mekanı Var mı?
“Venedik’te aşık olmak istiyorum diyerek aşık olamazsınız”. Aşk gelecekse hiç sormadan gelir. Uygun zaman ve mekan beklemez, Bir anda kapınızı çalar. Ve bazen Rihanna’nın “We Found Love” şarkısında söylediği gibi, “hiç umut olmayan bir yerde de aşkı bulabilirsiniz.” Ama şunu da unutmayalım, sevdiğinizle dijital dünyada sanalda olsa Venedikte karşılaşabilirsiniz.
Aşık Olduğumuzu Nasıl Anlarız?
Aşk heyecanlandırır insanı. Kabına sığamaz hale getirir. Her an yanında olmak, sesini kokusunu duymak, hissetmek ister. Salgılanan serotonin beyinin kimyası değiştirir, Aşk antidepresan gibidir, mutlu eder, hayatı başka gözle gösterir, yaşama şevkini artırır, güzelleştirir. Aynı aşk karşılık bulmazsa depresyona sokar, mutsuz eder, hayata küstürür. Ne büyük ikilem değil mi! İki ucu keskin bıçak !
Yeni neslin dijitalde aşk halleriyle biraz daha farklı. Süper hızlı yazılan mesajlar, sosyal medya takipleri, uzun Whatsapp sohbetleriyle aşk hayat buluyor.
Sonsuz Aşk Var mı Yoksa Koca Bir Yalan mı?
Beyinde salgılanan oksitosinin azalmasıyla (yine beyin!!!) , ayaklarımızı yerden kesen kişiye karşı hissettiğimiz coşkular 1 yıl içinde normale dönüyor. Ama aşka, sevmeye inancınız varsa, büyüyebilir ve uzun yıllar sürebilir. Leyla ile Mecnun, Kerem ile Aslı gibi dillere destan olmuş aşıklar dijital dünyada aşk yaşasalardı, destan olurlar mıydı, aşkları bu kadar destansı olur muydu orası meçhul.!
Aşk Herşeyi Affeder mi?
Bu kişinin yaşına, yaşadıklarına ve beklentilerine göre değişebilir. Tüm istediği, ortak bir hayatı paylaşmak olan kişi, sevdiğinin ihanetine göz yumabilir. Tutkuyla aşık olduğu kişi için, kişi kendi değerlerinden vazgeçebilir. Ama gerçek aşkta sevgililer paylaşarak aşkı güzelleştirirler. Aşk karşılık beklemez ama tek taraflı akış aşkı tüketebilir. Gelgelelim dijital dünyada aşk beraberinde umutsuz aşkı hatta hastalık seviyesinde tutkuyu da getirmiyor değil. Stalklamak deyimi, çoktan sözlüklere girdi bile.
Gelecekte Aşk Sadece Bir Yazılım mı Olacak?
Dijitalleşen dünyada aşk ölmüyor elbette. Belki aşkın yolları ve şekli değişiyor. Görünüş olarak insandan ayırt edilemeyen yapay zekalı robotların olduğu bir gelecekte, belki de bu robotlara aşık olacağız. Ve Robotlar bize hiçbir zaman aşık olamayacaklar ama aşıkmış gibi konuşmaya programlanabilecekler. Bugünden bakıldığında böyle bir gelecek cazip görünmese de, giderek yalnızlaşan insanın duygusal ihtiyaçlarını gidermenin yolu belki de bu olacak. Kim bilir.?!
Can Baba’nın dediği gibi
Aşk; kelime değil bir cümledir. Kurmak içinse, özneyle yüklem değil, iki yürek gerekir.
Bilgi Paylaşınca Değerlidir